Zoutarme robot geeft smaak aan het eten

Wie zijn ogen sluit, waant zich deze dinsdagmiddag niet in Groningen, maar in een souk , een overdekte winkelstraat zoals ze die kennen in Arabische landen. Zo lekker ruikt het in buitenschoolse opvang Atlantis in de wijk Lewenborg. Al buiten drijven geuren als kerrie, gember, komijn en kurkuma kinderen en hun ouders tegemoet.

Er staat iets bijzonders op het menu vandaag: bloemkool tandoori met rijst, die deels is bereid door een robot. Een robot nog wel, die ‘verstand’ heeft van kruiden. Meer specifiek: van kruidenmengsels die geen zout bevatten.

De Smaakmaker

,,We noemen hem de Smaakmaker’’, zegt kunstenares Chantalla Pleiter met een lach. Samen met collega-kunstenaar en techneut Teackele Soepboer verzon en fabriceerde zij de metalen machine in de vorm van een mens. Alleen heeft deze ‘mens’ acht armen in plaats van twee. Hiermee kan de robot, dankzij een klein computertje en een ingenieus elektrisch aandrijfsysteem, kruiden uit een voorraadpot in papieren zakjes strooien.

Meneer – of mevrouw – Smaakmaker staat vandaag in vol ornaat en met een papieren koksmuts op het hoofd te pronken in de gemeenschappelijke ruimte van de opvang.

'Jullie mogen in elke pot met kruiden je neus steken'

,,Oooo, hij beweegt!’’, klinkt het verrukt vanaf een van de gedekte tafels, waarop straks een zoutarm diner wordt geserveerd. Maar niet voordat de robot is uitgetest.

Nola Klomp (7) is de gelukkige die als eerste op een van de acht knoppen mag drukken, die elk bij een van de grijparmen horen. Elke arm schudt een andere kruidenmix uit zijn spreekwoordelijke mouw. ,,Cool!’’, oordeelt Mare van der Vegt (8). ,,Ja, cool!’’, valt broer Tim (12) haar bij. Ook Nola is onder de indruk van de gigant. ,,Ik heb nog nooit van mijn leven een robot gezien.’’

Speeddate

De kruidenmengsels zijn gemaakt door twee diëtisten van het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG), met wie Pleiter en Soepboer samenwerkten. ,,Het project is ontstaan dankzij de Nacht van Kunst- en Wetenschap vorig jaar’’, licht Pleiter toe. Tijdens een speeddate tussen kunstenaars en wetenschappers kwamen zij en Soepboer in contact met hoogleraar en internist Gerjan Navis. Zij werkt op de afdeling nefrologie (nieraandoeningen) van het UMCG. Pleiter: ,,Samen zijn we op zoek gegaan naar een manier om mensen gezonder te laten eten.’’

Of het zoutarme eten ook lekker smaakt? ,,Ja, jongen!’’, zegt Nelleke Kat (55) uit Utrecht. Ze is aangeschoven omdat ze op bezoek is bij Nola en haar familie. ,,De eerste happen vond ik wat flauw, maar daarna helemaal niet meer.’’ Ook de kinderen smullen. Ze hebben allemaal al een pannenkoek met mozzarella en tomaat achter de kiezen, maar happen gretig mee van de curry op de borden van hun ouders.

Na het eten mag iedereen die wil een zakje van elk kruidenmengsel mee naar huis nemen. Achter de robot staan ze alle acht in glazen potten op tafel: Glorie Tandoori, Pastasaus Contadina, Superrrrrijst, De pedante pindasaus, Gronings exotisch, Zoharma en Even geduld aub. Ook liggen er briefjes bij met daarop de exacte samenstelling van de mix en een passend recept. Pleiter: ,,Jullie mogen in elke pot je neus steken. Maar pas op, als je er te lang boven blijft hangen, ga je niezen.’’